Skomentuj 
Podziel się!
Udostępnij
Twittnij
Wyślij
Drukuj
Wspólne bezpieczeństwo polityczne, militarne, surowcowe i energetyczne. Wpływ migracji i kryzysu humanitarnego na jedność kontynentu. Przyszłość gospodarki. To ważne dla Europy tematy, które podejmie Europejski Kongres Gospodarczy 2016.
Najczęściej pada odpowiedź, że wynika to z frustracji, braku perspektyw samorealizacji i nieprzystosowania w społeczeństwach zachodnich. Stąd już prosty wniosek, że chodzi o zderzenie cywilizacyjne, według klasycznej teorii amerykańskiego politologa Samuela Huntington, sformułowanej w1993 r.
Ale sprawa jest bardziej złożona. Jej wytłumaczenia można szukać w rewolucji irańskiej sprzed prawie 40 lat, demontażu Iraku, „arabskiej wiośnie” i coraz silniejszym konflikcie wewnątrz samego islamu między szyitami i sunnitami.
Skutki
Jednym ze skutków sytuacji na Bliskim Wschodzie, również dotykającym Europę, jest fala uchodźców z terenów objętych konfliktami. Także osób z innych regionów, które - niejako przy okazji - chcą zmienić status finansowy.
Tylko w 2015 r. przybyło na nasz kontynent blisko 1 mln uchodźców.
W konsekwencji różnych postaw rządów i społeczeństw krajów UE, 18 marca Komisja Europejska ogłosiła kompromisowy sposób rozwiązania kwestii napływu uchodźców.
Szczegóły planu przewidują m. in. zwiększenie pomocy humanitarnej dla uciekinierów z Syrii, a przebywających w Turcji (z 3 do 6 mld euro) oraz odsyłanie tam uciekinierów z innych krajów.
Podczas debaty odbytej miesiąc później w Parlamencie Europejskim wielu posłów wyraziło wątpliwość, czy umowa przyniesie oczekiwane skutki, skoro przemytnicy ludzi mogą po prostu znaleźć nowe trasy przemytu. Inni jednak podkreślali, że mimo niedoskonałości, umowa pozostaje najbardziej realistycznym, dostępnym narzędziem pozwalającym na wyjście z obecnej sytuacji.
UE odepchnęła jedną górę lodową, lecz wszyscy zdają się zgadzać, że to nie wystarczy. Kolejne fale migrantów już płyną, a według specjalistów - Europę czeka co najmniej kilka lat zwiększonej mobilności ludzi uciekających z Bliskiego Wschodu. Znajdą inne drogi dotarcia, także forsując granicę z Polską.
Wyzwania polityczne
Szereg innych wyzwań jest o tyle „oswojonych”, że nie zawsze już trafiają na pierwsze łamy doniesień medialnych. Większość z okresu na okres nabiera jednak nowego wymiaru lub rangi.
Nadal brakuje normalizacji w stosunkach Rosja-Ukraina, z powodu tlącego się konfliktu we wschodniej Ukrainie. Ta normalizacja warunkuje m. in. zniesienie przez UE sankcji gospodarczych wobec Rosji (z wzajemnością), co leży w żywotnym interesie obu stron.
Co nastąpi pierwsze: dojdzie do podpisania traktatu pokojowego, z gwarancjami przestrzegania (czego przeciwieństwem jest porozumienie z Mińska z września 2014 r.), czy do pęknięcia w lipcu solidaryzmu unijnego i wznowienia pełnych stosunków gospodarczych z Rosją przez niektóre kraje członkowskie?
To byłby przykład zwycięstwa strategii Rosji w regionie, o doniosłych skutkach. Ale także kolejny powód pękania UE.
Dezintegracji unijnej ciągle grozi likwidacja postanowień z Schengen, pod wpływem dalszych fal uchodźców. W ten sposób UE odeszłaby od dwóch fundamentalnych zasad: swobody przemieszczania ludzi i towarów, także z całkiem wymiernymi kosztami ekonomicznymi.
Wcale nie jest wyjaśnione, czy UE nie grozi wyjście Grecji ze strefy euro (co określane jest jako Grexit). A do połowy czerwca nie będzie znany wynik wydarzenia o być może większym znaczeniu - wyjściu Wielkiej Brytanii ze struktur UE (Brexit).
Argumenty „za” brytyjskich eurosceptyków wskazują, że Brexit wyrwałby Wielką Brytanię ze szponów unijnej biurokracji, wstrzymał odpływ pieniędzy podatników do innych krajów, uchronił kraj przed nie do skontrolowania napływem imigrantów, a także przed importem terroryzmu.
Problemy gospodarcze
Nadal świat nie przyspiesza w rozwoju, co silnie rzutuje na gospodarki unijne, nastawione na eksport. Najnowsze prognozy MFW z kwietnia wskazują, że PKB świata może wzrosnąć w br. o 3,2 proc., choć analitycy mówią, że zawsze wykazuje on nadmierny optymizm.
Chiny przyjęły trzynasty plan pięcioletni w którym zakładają – m. in. obok przejścia do rozwoju zrównoważonego - powrót na szybką ścieżkę wzrostu. Władze zaprogramowały na ten rok 7 proc. wzrost (wobec 6,5 proc. w 2015 r.), jednak po I kwartale nie widać poderwania.
Gospodarka innego kraju BRICS, Brazylii, skurczyła się w 2015 roku o 4,1 proc., co było najgorszym wynikiem od 1990 r. Pomimo organizacji olimpiady, nie poderwie ona w tym roku do wzrostu, oceniają analitycy. Rosja także nadal tkwi w recesji.
Z tych przyczyn, ale i z powodów wewnętrznych, problemy ma nadal także Unia Europejska. Niski wzrost gospodarczy, wysokie bezrobocie, zwłaszcza wśród osób młodych, nierówności społeczne, niedobór zasobów naturalnych, relatywnie wysokie koszty energii, podwyższane realizacją walki ze skutkami zmiany klimatu.
Postęp?
Są to problemy, które znajdują wyraz w bieżącej polityce unijne. Przyjęte począwszy od początku tej dekady różne rozwiązania są jednak nadal albo słabo widoczne, albo jeszcze nie skutkują, albo - okazuje się - wymagają korekty.
Ale prace postępują.
Optymistyczna jest np. to, że Komisja Europejska rozpoczęła w tym roku prace nad planami realizacji unii energetycznej. Ma ona m.in. zagwarantować mieszkańcom i firmom dostęp do bezpiecznej, przystępnej cenowo oraz przyjaznej dla klimatu energii. Energia ma swobodnie przepływać przez granice państwowe.
Unia ma też sprawić, że Europa będzie mówić jednym głosem w sprawach dotyczących globalnych kwestii energetycznych.
Optymistyczne są prace nad umową handlową UE-USA (TTIP), jej główne założenia mają ciągle szansę zostać uzgodnione w tym roku.
Wśród nienowych wyzwań jest zapewnienie Europie konkurencyjności poprzez rozwój sektora high-tech. Jej udział w światowym popycie maleje, w 2015 roku do 24 proc. udziału w globalnych zakupach. Bez odpowiedniej interwencji, znaczenie europejskiego high-tech będzie nadal spadać w relacji do reszty świata, tworząc deficyt, który będzie trudny do przezwyciężenia.
To rosnący problem, wobec wyzwania czwartej rewolucji przemysłowej. Tak istotny, że zdominował także debatę Światowego Forum Ekonomicznego w Davos.
Sprawy te, ale szereg innych wyzwań - jak wspólne bezpieczeństwo polityczne i militarne, alternatywne kierunki europejskiej aktywności gospodarczej, pobudzenie rynku wewnętrznego - będą omawiane podczas plenarnej sesji Europejskiego Kongresu Gospodarczego, jak i w różnych jej debatach.
Sesja inauguracyjna, pt.: "Geopolityka, bezpieczeństwo, gospodarka. Czy to globalny kryzys?" odbędzie się 18 maja 2016 r. w godz. 10.30-11.45.
Dowiedz się więcej o agendzie Europejskiego Kongresu Gospodarczego 2016
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: Jak Europa odpowie na wyzwania geopolityczne?