Polska-Chiny: mogło być lepiej. Jest szansa, że będzie

Polska-Chiny: mogło być lepiej. Jest szansa, że będzie
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Jeśli chodzi o polsko-chińskie relacje gospodarcze to wciąż jesteśmy na początku drogi - taki wniosek wypływa z dyskusji podczas sesji "Współpraca Polski i Chin" na III Forum Współpracy Gospodarczej Polska-Chiny w ramach Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach. Zdaniem uczestników debaty możemy jednak tą drogą iść znacznie szybciej niż dotychczas.

Gospodarcze realia nie nadążyły za politycznymi deklaracjami. Silne zbliżenie polsko-chińskie polityczne sprzed trzech lat nie zaowocowało jak dotychczas takim rozwojem współpracy gospodarczych na jakie obie strony miały nadzieje słuchając deklaracji polityków. W trakcie dyskusji z wymieniano kilka przyczyn takiego stanu rzeczy - przełom w polsko-chińskich stosunkach politycznych przypadł na okres, w którym Chiny zmieniają swój rozwój gospodarczy, to zaś skłoniło wielu przedsiębiorców do rewizji swoich planów. Po drugie wciąż utrzymują się różnice instytucjonalne i kulturowe. Po trzecie wreszcie - co otwarcie przyznawano podczas kongresu - mimo wielu spotkań, misji handlowych i dyskusji takich jak na Katowickim kongresie wzajemna wiedza o sobie Polski i Chin wciąż pozostawia wiele do życzenia.

- Wzajemne zapoznanie się społeczności i obywateli leży u podstaw współpracy gospodarczej - mówił Zuotao Xiang, wicedyrektor Centrum Studiów Europejskich na Uniwersytecie Pekińskim, dodając, że sytuacja w tym względzie wprawdzie się poprawia, ale bardzo powoli. Można jednak dostrzec starania by zmienić ten stan rzeczy. - Ambasada polska w Chinach podjęła w ostatnim czacie wiele akcji promocyjnych - przyznał Xiang, zaznaczył jednak, że na efekty tych starań trzeba będzie poczekać. - Na razie wiedza o Polsce pozostaje w chinach na poziomie lat 90. Ubiegłego wieku - stwierdził Xiang.

Rosnące zainteresowanie współpracą polsko chińską potwierdza również Weijing Wang z Huawei Polska. - Ostatnio wyraźna jest tendencja do promowania polskich produktów w Chinach - są organizowane takie akcje i programu jak Go China czy Made in Polnad - stwierdził Wang, dodając, że to krok w dobrym kierunku. - Marketing jest bardzo ważny, aby Chińczycy poznali dobre polskie produkty - stwierdził dyrektor w Huawei Polska.

Barierą są też różnice kulturowe i instytucjonalne. Przede wszystkim mocne uzależnienie chińskiego biznesu od polityki - przy czym, co podkreślali niema wszyscy dyskutanci - nie jest to w Państwie Środka patologią, ale świadomie prowadzoną konsekwentną polityką. Rodzi jednak określone konsekwencje. - Chińscy przedsiębiorcy nie postrzegają kwestii stosunków gospodarczych jako sprawy stricte gospodarczej. Bardzo często reprezentują przedsiębiorstwa państwowe i dla nich kwestie decyzji politycznych władz chińskich są bardzo istotne - powiedział Xiang, jako przykład podając nienajlepsze stosunki polityczne Chin z Czechami. - Wielu przedsiębiorców nie chce urazić chińskich władz i raczej nie podejmuje inwestycji w tym kraju - powiedział Xiang. - Sektor polityczny będzie miał duży wpływ na działania gospodarcze - potwierdza Xinagyang Tang, prezes Xinhua Topsky Consulting.

Fatalnie stosunkom polsko-chińskim przysłużył się również przypadek autostradowego fiaska firmy Covec. Podobnie jak podczas poprzedniego panelu, także i w trakcie tej dyskusji paneliści z Chin zwracali uwagę, że przy niskim poziomie informacji i Polsce jest to jedyny znany szerzej przypadek współpracy - w tym przypadku negatywny. Fiasko Covec miało też inne konsekwencje - analiza tego przypadku przeprowadzona przez chińskie władze doprowadziła je do wniosku, ze jedną z głównych przyczyn niepowodzenia było zbytnie poleganie przez Covec na zewnętrznych doradcach. W efekcie dziś chińskie firmy starają się wkraczać na nasz rynek nie korzystając raczej z usług lokalnych firm, a to może być traktowane jako brak woli współpracy z jednej strony, ale też utrudniać chińskim spółkom zaistnienie na rynku, przez nieznajomość lokalnych realiów.

Usuwaniu tej bariery służą takie inicjatywy jak ta śląskiego Urzędu Marszałkowskiego dotycząca wymiany studenckiej i kursów językowych. - Udało nam się uruchomić lektorat językowy na Południowochińskim Uniwersytecie w Shengyang i to spotkało się z olbrzymim zainteresowaniem. Na semestr letni zapisało się 120 studentów - powiedział Tomasz Stemplewski ze śląskiego Urzędu Marszałkowskiego. - Chcemy, by studenci przyjechali do Polski, by kontynuowali u nas naukę na kierunkach zamawianych za granicą przez chiński rząd - dodał. A takie zbliżenie to wstęp do biznesowej współpracy - Stemplewski dodał, że w Shengyang będzie powstawała fabryka BMW, z którą będą współpracować podwykonawcy z regionu.

Są również różnice w postrzeganiu biznesowych strategii. Prowadzący dyskusje Sławomir Majman, prezes Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych zwracał uwagę, że chińscy przedsiębiorcy nieco inaczej rozumieją termin inwestycje - dla nich może to być niekoniecznie budowa nowych zakładów, ale udział chińskich firm w wielkich projektach infrastrukturalnych (z tego punktu widzenia polski epizod Covec był właśnie inwestycją). Podobnego zdania był Tomasz Konik, partner w Deloitte. - Wiele osób w Polsce, ale i w Europie spodziewało się, że sposób działania chińskich firm będzie podobny do funkcjonowania innych kwestorów z tamtego regionu np. Korei południowej. Jest jednak inaczej. W Polsce chińskie inwestycje to przede wszystkim przejęcia. Podobnie jest w Europie - tu też ze strony chińskiego biznesu brakuje inwestycji typu greenfield - powiedział Tomasz Konik, który zwrócił uwagę, że rozwój gospodarczy Chin w ostatnich latach napędzały przede wszystkim inwestycje chińskie w Chinach i to kolejny powód, dla którego to trudny rynek dla polskich firm, które chciałyby działać w Państwie Środka. - Nie zapominajmy też, że nie jesteśmy jedyni, którzy chcą wejść na rynek chiński. Tam konkuruje praktycznie cały świat - powiedział Tomasz Konik.

Nie znaczy to jednak, że chińskie firmy koncentrują się jedynie na handlu i przejmowaniu innych - tyle że robią w nieco innym tempie niż zachodnie korporacje i stosują odmienne strategie. Weijing Wang z Huwaei Polska, a przypomnijmy, że firma t jest obecna na polskim rynku od dekady - zdradził, że rozpoczęły się przymiarki do prac badawczo-rozwojowych. - W tym roku rozpoczynamy współpracę z polskimi uczelniami, oferujemy stypendia. Chcemy prowadzić prace badawczo-rozwojowe wspólnie z Polakami - powiedział Wang.

Barier jest więc co niemiara, ale żadne bariery nie są w stanie zahamować biznesu, zwłaszcza jeśli oba kraje mają tak dynamicznych przedsiębiorców jak Polska i Chiny. Jakie są potencjalnie najbardziej korzystne pola współpracy. - Firmy państwowe patrzą na energetykę i transport, bo to długoterminowe inwestycje, chociaż o ograniczonej stopie zwrotu - stwierdził Xiangyang Tang. Prywatne fundusze mogą być natomiast zainteresowane sektorem turystycznym logistyką i przemysłem spożywczym - przewiduje szef Xinhua Topsky Consulting. Jego zdaniem właśnie ten ostatni może odegrać wiodącą rolę w polsko-chińskiej współpracy. - Struktura chińskiego importu będzie się powoli zmieniała z dominacji surowców i energii do większego udziału produktów rolnych - powiedział Tang. Jego zdaniem już w niedalekiej przyszłości wymiana handlowa dotycząca produktów rolnych między Polska i wschodnią Europą a wschodnimi prowincjami Chin będzie się nasilać. Zresztą ten sektor jest obecnie na celowniku wielu chińskich inwestorów, wiele chińskich funduszy kupuje znaczne areały ziemi rolnej w wielu zakątkach świata. - Możemy zainwestować w farmy we wschodniej Azji lub na Ukrainie - przekonywał Tang i nakłaniał polskich przedsiębiorców sektora spożywczego do nawiązania współpracy z Chinami. - Wasza wieprzowina spotkałaby się w Chinach z entuzjazmem - stwierdził.

Kolejnym obszarem współpracy mogłaby być logistyka. - Mamy przewozy między Chinami i Niemcami, ale te pociągi wracają do nas puste, dlaczego nie miałyby transportować polskiej żywności - mówił Tang. Akurat w logistyce pierwsze kroki już robiono. Cargosped uruchomiło w ubiegłym roku połączenie kolejowe z Chinami. - Skala tej działalności na razie nie jest duża - to jeden czasem dwa pociągi na tydzień, ale konsekwentnie rozwijamy naszą działalność. Mozolnie budujemy most między Chinami a Polską - mówił Ryszard Nakonieczny, dyrektor operacyjny Cargosped.

Są jednak i tacy, którzy nie boją się trudnego chińskiego rynku i udało im się na nim zaistnieć, chociaż trzeba brać pod uwagę, że złożyło się na to niekiedy wiele lat działalności. Przykładem może być Kopex. - Jesteśmy nieco uprzywilejowani na polskim rynku, nawiązywaliśmy nasze kontakty kilkadziesiąt lat temu, kiedy Kopex funkcjonował jeszcze jako centrala handlu zagranicznego. Chińskie firmy pamiętają, że między innymi poprzez Kopex i z jego udziałem tworzyliśmy i wspieraliśmy rozwój chińskiego górnictwa - mówił Józef Wolski, prezes Kopeksu.

Andrzej Pieczonka, radca w Wydziale Promocji Handlu i Inwestycji Konsulatu RP w Szanghaju, przyznawał, że jest wiele barier - często wynikających z różnic kulturowych i wzajemnej nieznajomości lokalnych zwyczajów i uwarunkowań, jednak szansy dla polskich przedsiębiorców upatruje m.in. w zmianie modelu chińskiej gospodarki, której towarzyszą dość szeroko zakrojone reformy wewnętrzne. - przykładem może być utworzona niedawno szanghajska strefa ekonomiczna. Nie jest to taka strefa, jak rozumiemy to w Polsce - z ulgami i zachętami dla inwestorów, ale na jej obszarze będą obowiązywał znacznie niej uciążliwe dla przedsiębiorców procedury administracyjne - stwierdził Andrzej Pieczonka. Potwierdził również że spore szanse na polskim rynku mogą mają polscy producenci żywności - produktów mleczarskich, słodyczy, ale też i inne branże np. wytwórcy biżuterii.

Z tym, ze nowy model gospodarczy Chin to może być szansa także dla polskich przedsiębiorców zgadzał się Hongjian Cui, dyrektor China International Studies Institute, dodając, ze dla chińskiego biznesu Europa znajduje się w centrum zainteresowania. - Chiny są krajem, który będzie w najbliższych latach raczej szeroko inwestował na zewnątrz, bo największym wyzwaniem dla naszego kraju, jest to jak zarządzać swoim kapitałem. Chińskie inwestycje zagraniczne, ich struktura, będą się stopniowo zmieniały - powiedział Cui. - Obecnie największym wyzwaniem dla Chin jest wejście na rynek europejski - stwierdził dyrektor CISI, dodając, że to może być szansa na zadzierzgnięcie silniejszych relacji biznesowych polsko-chińskich. Przestrzegał jednak przed nadmiernym entuzjazmem i nawoływał do realizmu. - mamy deficyt zrozumienia wzajemnych oczekiwań - powiedział Cui. Jego zdaniem optymistycznym sygnałem jest to, że obie strony coraz lepiej zdają sobie sprawę co im przeszkadza w prowadzeniu interesu, a to oznacza, że problemy będą usuwane. - Istnieje oczywiście wiele barier dla polskiego biznesu w Chinach i chiński rząd uznaje istnienie tych utrudnień, ale żeby je usunąć potrzebne są dalsze reformy - powiedział Cui, stwierdzając, ze nadzieje na to dają właśnie zmiany strukturalne w chińskiej gospodarce. Trzeba tylko na nie poczekać. _ cierpliwość jest bardzo istotna - podsumował Hongjian Cui.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Polska-Chiny: mogło być lepiej. Jest szansa, że będzie

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!