Obowiązkową od 1 stycznia 2017 r. centralizację rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego przewiduje przyjęty w środę przez rząd projekt ustawy, który ma dostosować polskie prawo do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE.

"Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zasadach rozliczeń w podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego, przedłożony przez ministra finansów" - poinformowało w środowym komunikacie Centrum Informacyjne Rządu.

Zgodnie z projektem, od 1 stycznia 2017 r. zostanie wprowadzona obowiązkowa centralizacja rozliczeń w jednostkach samorządu terytorialnego w zakresie podatku VAT. Jak zapewnia CIR, do końca 2016 r. nie będą zatem kwestionowane rozliczenia dokonywane przez samorządy z zastosowaniem dotychczasowego modelu rozliczeń.

"Zmiany są konieczne w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław przeciwko ministrowi finansów oraz uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 października 2015 r. Zgodnie z orzeczeniem TSUE samorządowe jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów o VAT" - wyjaśniono w komunikacie.

Oznacza to, że wszelkie czynności przez nie dokonywane w zakresie podatku VAT, powinny być "scentralizowane", czyli rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła. "Samorządowe zakłady budżetowe i jednostki budżetowe gmin nie są podatnikami VAT - podatnikami VAT są gminy" - dodano.

Projekt przewiduje, że scentralizowanie rozliczeń nastąpi "w przód". Samorządy będą mogły jednak podjąć decyzję o dokonaniu korekt rozliczeń (uwzględniając model scentralizowany - gmina rozlicza VAT jako podatnik).

"Samorządy same zdecydują jaki okres objąć scentralizowanym modelem rozliczeń, składając korekty deklaracji podatkowych za wszystkie okresy rozliczeniowe, w których jednostki organizacyjne rozliczały odrębnie podatek, licząc od najwcześniejszego okresu rozliczeniowego, za jaki zostały złożone te korekty, do momentu wprowadzenia modelu scentralizowanego" - wyjaśniono.

Zgodnie z projektem nie będzie możliwe sporządzanie korekt wybiórczych, czyli tylko za wybrane przez samorządy okresy rozliczeniowe. Wskazano, że korekta musi obejmować w szczególności wyliczenie wysokości deklarowanego obrotu, m.in. przez uwzględnienie obrotów jednostek budżetowych dotychczas zwolnionych z VAT oraz zastosowanie w odliczeniach podatku naliczonego zasad dotyczących tzw. prewspółczynnika.

W komunikacie zaznaczono, że wyrok TSUE może skutkować w niektórych przypadkach korzystania przez samorządy z programów finansowanych ze środków przeznaczonych na realizację projektów zmianą kwalifikowalności podatku VAT w części dotyczącej kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług finansowanej z tych środków. W związku z tym w projekcie przewidziano brak konieczności zwrotu tych środków od beneficjentów w przypadku braku korekty podatku naliczonego.