XVI Europejski Kongres Gospodarczy

Transform today, change tomorrow. Transformacja dla przyszłości.

7-9 MAJA 2024 • MIĘDZYNARODOWE CENTRUM KONGRESOWE W KATOWICACH

  • 18 dni
  • 20 godz
  • 40 min
  • 54 sek

Szkocja: gospodarka na pierwszym planie kampanii referendalnej

Szkocja: gospodarka na pierwszym planie kampanii referendalnej
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Na pierwszym planie szkockiej kampanii referendalnej jest gospodarka: perspektywa unii walutowej z resztą Zjednoczonego Królestwa, przychody i wydatki, podatki, budżet. Szkoci nie podzielają lansowanego przez Londyn zauroczenia "wolnorynkowym absolutyzmem".

"Szkocja jest kolebką brytyjskiej Partii Pracy. Większości Szkotów bliski jest skandynawski model, w którym stosunkowo wysokie podatki wspierają wydatki socjalne. Tymczasem rząd centralny w Londynie wyznaje filozofię wolnorynkowego absolutyzmu, z urynkowieniem usług publicznych włącznie" - powiedział PAP brytyjski publicysta i pisarz Neal Ascherson.

Pytany o to, jaką walutą będą posługiwać się Szkoci w razie opowiedzenia się w referendum za niepodległością, Ascherson odpowiada, że Szkoci nie biorą na serio ostrzeżeń brytyjskich polityków i finansistów, że nie będą mogli posługiwać się funtem szterlingiem.

"Ludzie uważają, że w tych pogróżkach jest sto procent polityki i zero procent ekonomii. Są przekonani, że jeśli niepodległościowa opcja zwycięży, to o pogróżkach będzie można zapomnieć i przystąpić do tworzenia obustronnie korzystnej unii gospodarczej i politycznej z resztą Zjednoczonego Królestwa" - dodaje.

Tego optymizmu nie podziela politolog z Uniwersytetu w Kent i współpracownik think tanku Chatham House prof. Richard Whiteman. "Wątpliwe, by Bank Anglii i rząd w Londynie zgodziły się na unię walutową na warunkach szkockich nacjonalistów. Szkocja może wprowadzić własną walutę, ale musi ona mieć oparcie w mocnych fundamentach gospodarki, a zatem rząd nie będzie mógł utrzymywać dużego deficytu i może zostać zmuszony do obcięcia wydatków bądź podniesienia podatków" - tłumaczy PAP-owi Whiteman.

Według niego niepodległa Szkocja w unii walutowej z resztą Zjednoczonego Królestwa, gdyby taka unia powstała, musiałaby podporządkować się wymogom brytyjskiego ministerstwa finansów i Banku Anglii w polityce fiskalnej, monetarnej, regulacji sektora bankowego itp.

"Edynburg może jednostronnie podjąć decyzję o posługiwaniu się funtem, ale rynki będą rozróżniały między dwoma rodzajami funta, a w razie kryzysu Bank Anglii nie udzieli Szkocji wsparcia. Zresztą zarówno unia walutowa, jak i własna waluta byłyby tylko etapem przejściowym poprzedzającym przyjęcie przez Szkotów euro, ponieważ Szkocja poza Zjednoczonym Królestwem straci walutowy opt-out" - wyjaśnia.

Źródłem niepewności jest także to, czy niepodległą Szkocję byłoby nadal stać na finansowanie darmowych studiów wyższych, leków, służby zdrowia i planowanego zwiększenia wydatków socjalnych.

"Zatrzymanie przez rząd Szkocji na własne potrzeby przychodów z eksploatacji złóż ropy naftowej na Morzu Północnym przy utracie brytyjskich subsydiów musiałoby zostać zrównoważone przez wyższe podatki. W najlepszym razie fiskalny efekt netto byłby neutralny, a w najgorszym byłby duży niedobór" - argumentuje prof. Whiteman.

Dla ekonomisty Open University Alana Shipmana nie ulega wątpliwości, że szkoccy separatyści nie będą mogli posługiwać się funtem w razie zwycięstwa w referendum 18 września. Według niego rację ma prezes Banku Anglii Mark Carney, ostrzegając, iż podporządkowanie niepodległej Szkocji polityce monetarnej Banku Anglii nie miałoby sensu.

"Walutowe rozwiązania niepodległej Szkocji są zagadką. Kraj ma duży sektor finansowy, a rynki nie lubią niepewności, dlatego jest otwartą kwestią, czy banki mające siedzibę w Edynburgu po uzyskaniu niepodległości pozostałyby tam nadal, czy też dla większego bezpieczeństwa, by skorzystać z ochrony Banku Anglii, przeniosłyby się do Londynu, pozostawiając w Edynburgu tylko filie" - wskazał w rozmowie z PAP.

"Mamy do czynienia z dwiema szkołami myślenia. Pierwsza mówi, że separacja jest korzystna dla Szkocji, ale zła dla Wielkiej Brytanii. Druga twierdzi, że separacja nie jest dobra dla Szkocji i neutralna dla reszty Zjednoczonego Królestwa" - wskazał Shipman.

Zwolennicy status quo zarzucają separatystom, że opierają podatkowe rachuby na przychodach z eksportu ropy naftowej, które będą się kurczyć, ponieważ złoża wyczerpują się. Przychody z podatków uiszczanych przez koncerny naftowe aktywne na Morzu Północnym w ostatnich latach 2008-13 zmniejszyły się o 7,7 mld funtów.

Rząd szkockich narodowców sygnalizował, że po uzyskaniu niepodległości obniży stawkę podatku korporacyjnego o 3 pkt proc. w stosunku do obowiązującej obecnie w Wielkiej Brytanii stawki 21 proc. Zdaniem George'a Gallowaya z Partii "Respect" skutkiem niepodległości byłaby niezdrowa konkurencja podatkowa Szkocji z resztą W. Brytanii; skorzystałyby na niej duże korporacje, a straciliby zwykli ludzie.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Szkocja: gospodarka na pierwszym planie kampanii referendalnej

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!