Chiny: mały spadek tempa wzrostu i wielkie problemy na horyzoncie

Chiny: mały spadek tempa wzrostu i wielkie problemy na horyzoncie
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Chiński Narodowy Urząd Statystyczny podał, że gospodarka chińska wzrosła o 6,5 proc. w trzecim kwartale 2018 roku (w porównaniu do tego samego okresu rok wcześniej) wobec 6,7 proc. w drugim kwartale. Analitycy ankietowani przez Reutersa spodziewali się natomiast, że w okresie lipiec-wrzesień gospodarka wzrośnie o 6,6 proc. Ten minimalnie gorszy wynik jest jednak poważnym problemem dla władz Państwa Środka.

  • Odczyt PKB był najsłabszym kwartalnym wzrostem w ujęciu rok do roku od pierwszego kwartału 2009 r., w szczytowym momencie światowego kryzysu finansowego.
  • "Tendencja spowolnienia umacnia się pomimo obietnicy władz chińskich, że będą one zachęcać do inwestycji krajowych w celu wsparcia gospodarki. Popyt krajowy okazał się słabszy niż niespodziewanie solidny eksport" - powiedział Reutersowi Kota Hirayama, starszy ekonomista rynków wschodzących w SMBC Nikko Securities w Tokio.


Wicepremier Liu He powiedział w piątek 19 października, że druga co do wielkości gospodarka świata stoi w obliczu wyzwań gospodarczych i napominał bankierów, aby wspierali firmy z sektora prywatnego.

"Jeśli przeanalizujecie gospodarkę Chin, skupiając się tylko na jednej rzeczy lub jednym okresie, możecie mieć wrażenie, że napotyka ona trudności", powiedział Liu China Central Television, głównym organie medialnym Chin, oraz agencji informacyjnej Xinhua. "Ale jeśli spojrzeć na to z szerszej perspektywy historycznej, perspektywa jest bardzo dobra".

Wicepremier argumentował, że obawy związane z wojną handlową były przesadzone. "Psychologiczny wpływ jest większy niż rzeczywisty", powiedział Liu. "Chiny i Stany Zjednoczone są obecnie w kontakcie" - dodał, odnosząc się do dyskusji na temat możliwego spotkania pana Xi i prezydenta Donalda Trumpa podczas przyszłomiesięcznego spotkania G20 w Buenos Aires.

Sam jednak fakt, że władze publicznie zaangażowały się w przekonywanie inwestorów i opinii publicznej, że sytuacja jest pod kontrolą, a perspektywy gospodarki dobre, jest najlepszym sygnałem powagi sytuacji.

Czytaj też: Z dużej chmury duży deszcz? MFW ostrzega przed kryzysem w gospodarkach wschodzących

Koniec modelu rozwojowego

Komentatorzy wskazują na obecne spowalnianie wzrostu światowego, wojny handlowe oraz szereg nierównowag w tzw. wschodzących gospodarkach jako źródła chińskich problemów. Wydaje się jednak, że źródło jest zasadniczo jedne: wyczerpanie się modelu rozwoju chińskiej gospodarki, o którym analitycy mówią od kilku lat.

Ogromny wzrost i ekspansja Chin wygenerowały poważne problemy wewnątrz gospodarki, której fundamenty nie są tak silne jak mogłoby się wydawać. Problemem jest zarówno uzależnienie od eksportu, jak i słaby popyt wewnętrzny, który nie pozwala amortyzować spadku eksportu. Do tego dochodzi centralne sterowanie gospodarką, w tym akcją kredytową, która często jest podyktowana prywatnymi lub politycznymi interesami, a nie zasadnością ekonomiczną.

Utrzymanie wysokiego poziomu interwencji państwa w gospodarkę pozwalało w przeszłości na czerpanie nadzwyczajnych korzyści ze wzrostu gospodarczego grupom związanym z sektorem przedsiębiorstw państwowych i upaństwowionym systemem finansowym, a także chińskiej biurokracji na poziomie centralnym i lokalnym.

W opinii Jakuba Jakóbowskiego z Ośrodka Studiów Wschodnich prowadziło to w momentach krytycznych, m.in. w czasie rządowych interwencji na chińskich giełdach czy restrukturyzacji zadłużenia rządów prowincjonalnych, do działań pogłębiających istniejące problemy.

"O ile chińskie kierownictwo wydaje się być zgodne co do potrzeby kontynuowania reform, o tyle na szczytach władzy narasta spór co do potrzeby dalszego stymulowania wzrostu w ich trakcie. W obliczu stagnacji reform dalsze pobudzanie aktywności gospodarczej dotychczasowymi metodami pogłębia problemy chińskiej gospodarki, co przekłada się na jej postępującą destabilizację." - przekonuje Jakóbowski.

Czytaj też: Xi Jinping ostatecznie konsoliduje władzę w Chinach i powtarza postulaty gospodarcze

Co dalej?

Spowalnianie chińskiego wzrostu gospodarczego było oczekiwane od kilkunastu miesięcy. Dopiero jednak materializacja tego scenariusza rodzi pytania o konsekwencje dla Chin i - z racji wielkości ich gospodarki - całego świata.

Xi Jinping, sekretarz generalny Komunistycznej Partii Chin, nowy cesarz, jak mówi się o nim po zakończonym w 2017 r. XIX Zjeździe KPCh, jest świadomy zarówno problemów gospodarki, jak i fiaska dotychczasowych prób jej naprawy. Stąd najważniejsze jest pytanie, czy partia i rząd zdecydują się na kontynuację ręcznego sterowania zmianami, co daje im poczucie politycznej kontroli, ale może pogarszać sytuację, czy też dojdzie do zmiany podejścia, kosztem ryzyka rosnących napięć społecznych i politycznych. 

W zależności od rozwoju sytuacji w samych Chinach, perspektywy globalnej gospodarki, zwłaszcza rynków wschodzących, na których silną pozycją mają Chiny, mogą się pogarszać. Spadek cen surowców w wyniku wyhamowania chińskich inwestycji, oraz zawieszanie wielkich projektów inwestycyjnych finansowanych przez Chiny w Azji i Afryce w obliczu kurczącego się dostępu do rynku USA w wyniku działań administracji amerykańskiej tworzy niekorzystny kontekst, którego konsekwencji nie sposób dzisiaj przewidzieć.

Czytaj też: Zakładnik chińsko-amerykański. Czy Światowa Organizacja Handlu (WTO) ma jeszcze przyszłość?
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

  • Chiny

    Przelicz walutę
  • yuan (CNY)

  • 0,553 złoty (PLN)

    0,128 EUR, 0,139 USD

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (2)

Do artykułu: Chiny: mały spadek tempa wzrostu i wielkie problemy na horyzoncie

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!