Niski wzrost dochodów budżetu z VAT od stycznia do kwietnia br., w porównaniu do dynamiki gospodarki, na razie nie powinien niepokoić – uważają ekonomiści. Jako przyczynę wskazują m.in. efekt bazy, czyli bardzo wysokie dochody z VAT w tym samym okresie zeszłego roku.

• Powodem niskiej dynamiki wzrostu VAT jest polityka zwrotów prowadzona przez resort finansów
• Słabe tempo wzrostu dochodów z VAT może być m.in. tzw. efektem bazy.
  
  Zgodnie z danymi MF po kwietniu br. budżet miał 9,3 mld zł nadwyżki, dochody podatkowe były wyższe o 6,4 proc. wobec tego samego okresu zeszłego roku, ale dochody z VAT wzrosły tylko o 1,1 proc. Jednocześnie, jak podał GUS, w pierwszym kwartale br. Polska gospodarka rozwijała się w tempie 5,2 proc.

Słabe tempo wzrostu dochodów z VAT, w porównaniu ze wzrostem PKB, próbują tłumaczyć ekonomiści, wskazują m.in. na tzw. efekt bazy.

- W wyniku podjęcia różnych działań przez ministerstwo finansów wpływy z VAT w pierwszych miesiącach 2017 r. były bardzo wysokie. Mieliśmy do czynienia z dynamikami w podatkach pośrednich rzędu 20-30 proc. rok do roku. To były jednorazowe działania, związane na przykład z przejściem z rozliczeń miesięcznych na kwartalne, ale też zmierzające do zwalczania nadużyć - powiedział ekonomista z banku BZ WBK Piotr Bielski.

Bielski nie ma obaw o dochody z VAT w dalszej części roku. 

Również główny ekonomista banku Societe Generale Jarosław Janecki mówi, że w zeszłym roku weszliśmy na wyższy poziom dochodów z VAT, który jest jednak utrzymywany. Zaznaczył przy tym, że wpływy z VAT mogą być bardzo zmienne z miesiąca na miesiąc.

Janecki nie wyklucza też, że powodem niskiej dynamiki wzrostu VAT jest polityka zwrotów prowadzona przez resort finansów. - Być może to jest jedna z przyczyn - powiedział.

Zwrócił uwagę, że zwroty VAT mogą być szczególnie istotne w przypadku wyższej dynamiki inwestycji, z czym mamy do czynienia w pierwszym kwartale tego roku.

Janecki nie obawia się o dochody z VAT w dalszej części roku. Wskazuje, że w lipcu br. wejdzie w życie tzw. split payment (nieobowiązkowa podzielona płatność w VAT), który może pozytywnie wpłynąć na tę pozycję budżetu.

Zdaniem Janeckiego utrzymujący się poziom dochodów z VAT to optymistyczny sygnał. 

Także główny ekonomista Jakub Borowski z Credit Agricole uważa, że poziom dochodów z VAT może być związany z rosnącymi inwestycjami, a tym samym wysokością zwrotów podatku oraz bardzo wysokim efektem bazy. Z ok. 30 mld zł dodatkowych wpływów z VAT w zeszłym roku, ok. 12 mld zł przyniosły działania związane z uszczelnieniem systemu podatkowego.

Ministerstwo finansów, proszone o wyjaśnienie przyczyn niskiego wzrostu dochodów z VAT do końca kwietnia br. poinformowało, że "porównując aktualne odczyty wpływów z VAT z PKB w pierwszym kwartale br. należy analizować dochody z VAT zrealizowane od lutego do kwietnia (z racji opłacania podatku co do zasady w kolejnym miesiącu)". Resort nie udzielił jednak informacji o wysokości dochodów z VAT w kwietniu.