Będzie można założyć darmowy tzw. podstawowy rachunek płatniczy; jego posiadacz uzyska dostęp do podstawowych transakcji - przewiduje przyjęty we wtorek przez rząd projekt nowelizacji ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw.

"Projekt nowelizacji wprowadza podstawowy rachunek płatniczy (i podstawowe usługi z nim powiązane), który ma być dostępny dla osób niemających dotąd innego rachunku płatniczego w bankach krajowych (komercyjnych i spółdzielczych), oddziałach banków zagranicznych, spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych oraz instytucjach kredytowych" - poinformowało Centrum Informacyjne Rządu.

Wyjaśniono, że zmiana wynika z wdrożenia unijnej dyrektywy w sprawie porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego.

"Zgodnie z projektem nowelizacji, klient - w ramach dostępu do rachunku podstawowego - będzie mógł wykonywać jedynie podstawowe transakcje, takie jak: wpłata i wypłata, polecenie przelewu czy polecenie zapłaty. Podstawowy rachunek płatniczy prowadzony będzie bezpłatnie" - wyjaśniło CIR.

Zastrzeżono, że opłaty mogą dotyczyć jednak usług powiązanych z rachunkiem. Poza tym przewidziano pewne ograniczenia w dokonywaniu operacji na koncie. W ciągu miesiąca możliwe będzie dokonanie 15 bezpłatnych poleceń przelewu lub zapłaty (w tym zleceń stałych) - za kolejne dostawca będzie mógł pobrać opłatę, jednak nie wyższą niż najczęściej stosowaną w ramach kont osobistych.

"Limit 15 bezpłatnych transakcji wydaje się być w pełni wystarczający do zarządzania domowymi finansami np. opłacania rachunków za czynsz, energię elektryczną, usługi telekomunikacyjne" - napisano.

Klient mający rachunek podstawowy będzie mógł używać karty płatniczej, ale za jej wydanie będzie można pobrać opłatę - nie wyższą niż najczęściej pobieraną przez dostawcę w przypadku oferowania takiej karty innym klientom. W ramach rachunku podstawowego nie będzie można korzystać z karty kredytowej i innych produktów kredytowych.

"Podstawowy rachunek płatniczy będzie prosty w obsłudze, aby mogli go założyć obywatele, którzy nigdy nie mieli takiego rachunku" - zapewniono. "Chodzi o dotarcie z ofertą do osób przekonanych, że mają zbyt niskie dochody, aby założyć konto osobiste. Podmioty zobowiązane do prowadzenia podstawowego rachunku płatniczego nie będą mogły ograniczać w żaden sposób dostępu do nowego typu konta w zależności np. od obywatelstwa, miejsca zamieszkania czy poziomu dochodów klienta. W ten sposób zostanie zapewniony niedyskryminacyjny dostęp do podstawowych usług płatniczych" - dodano.

Projekt przewiduje także regulacje, które zapewnią szybkie i bezpieczne przenoszenie rachunków płatniczych między poszczególnymi kategoriami dostawców usług, np. z banku do SKOK-u. Według CIR powinno to zwiększyć konkurencję między dostawcami usług płatniczych i w efekcie przełożyć się na wyższą ich jakość oraz spowodować większą presję na obniżenie ceny usług powiązanych.

W projekcie wskazano zasady funkcjonowania stron internetowych porównujących oferty rachunków płatniczych; opłaty pobierane w związku z usługą rachunku płatniczego. Jak zapewniło CIR, za pośrednictwem tych stron będzie można również porównać bankomaty - dowiedzieć się, z których gotówkę można pobrać bezpłatnie. Wykaz stron internetowych będzie dostępny na stronie Komisji Nadzoru Finansowego.

"Rozwiązanie to umożliwi konsumentom rzetelną ocenę różnych ofert rachunków płatniczych i usług z nimi powiązanych, a w efekcie zapewni możliwość wyboru najkorzystniejszej" - uważa CIR.

Projekt nakłada na dostawców usług płatniczych obowiązek bezpłatnego przekazywania - na prośbę konsumenta - informacji dotyczących opłat pobieranych za usługę prowadzenia rachunku płatniczego. Podkreślono, że informacje te mają być jasne i precyzyjne, aby konsument był w pełni świadomy, za jakie usługi zapłaci.

"Wprowadzone rozwiązania powinny spowodować wzrost ubankowienia w Polsce, a w efekcie rozwój obrotu bezgotówkowego, który jest tańszy i bezpieczniejszy niż obrót gotówkowy. Z raportu Banku Światowego z 2014 r. wynika, że aż 22 proc. dorosłych Polaków nie ma rachunku osobistego" - podsumowano.