Tradycja i przyspieszenie technologiczne Polski Wschodniej

Tradycja i przyspieszenie technologiczne Polski Wschodniej
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Pomimo uwarunkowań historycznych województwa Polski Wschodniej mają wiele atutów do szybkiego podniesienia poziomu zamożności. Jeżeli spełnią się założenia programowe ich rozwoju, pod koniec przyszłej dekady mogą osiągnąć obecny średni poziom UE. Będzie o tym mowa podczas III Wschodniego Kongresu Gospodarczego w Białymstoku.

Niemal w każdym rozwiniętym kraju występują różnice pomiędzy regionami najbardziej bogatymi a najbiedniejszymi. W Polsce te dysproporcje są w zasadzie mniejsze niż średnio w UE (relacja jak 2:1).

Ale tak się składa, że najuboższymi są województwa Polski Wschodniej. Według danych Eurostat, w 2013 roku miały one od 47 proc. (woj. lubelskie) do 49 proc. średniego PKB na osobę w UE. Przypomnijmy zarazem, że 10 lat wcześniej, był to poziom nieprzekraczający 30 proc.

Te dysproporcje są konsekwencją szoku transformacyjnego, postępującej deindustrializacji oraz „geograficznie selektywnego napływu inwestycji, głównie zagranicznych, koncentrujących się w obszarach aglomeracji” - stwierdza Ministerstwo Rozwoju w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Problem w tym, że dysproporcje te dodatkowo zwiększają zróżnicowanie w poziomie zamożności. Chodzi o skutki takich procesów, jak: wyludnianie i starzenie się regionów słabiej rozwiniętych, czemu towarzyszy migracja, szczególnie osób lepiej wykształconych i bardziej przedsiębiorczych.

Ministerstwo Rozwoju wskazuje też inne uwarunkowania.

Zalicza do nich m.in. gorszy niż średnio w kraju poziom infrastruktury i dostępności transportowej, różnice w poziomie innowacyjności, słaby rozwój otoczenia instytucjonalnego (władze samorządowe, agencje rozwoju regionalnego, wyższe uczelnie oraz ośrodki badawcze), a także położenie tych regionów przy zewnętrznej granicy UE i w sąsiedztwie regionów słabiej rozwiniętych.

Z tą ostatnią oceną nie zgadzają się m.in. władze tych regionów, o czym poniżej.

Potencjał

Potencjałem gospodarczym Polski Wschodniej pozostaje wyraźna specyfika struktury branżowej przemysłu - ocenia się w resortowym dokumencie. Chodzi o dużo większą niż przeciętnie w całym kraju rolę produkcji artykułów rolno-spożywczych, a następnie przemysłu gumowego i tworzyw sztucznych, drzewnego oraz meblarskiego.

Większe też niż średnio w kraju jest znaczenie produkcji maszyn i urządzeń, w tym dla przemysłu spożywczego. Wśród przemysłów „rzadkich” makroregion wyróżnia się dynamicznie rozwijającym się przemysłem lotniczym (szczególnie Podkarpacie), mleczarskim oraz tytoniowym.

Do atutów województw Polski Wschodniej zalicza się też występowanie stosunkowo niewielu obszarów zdegradowanych przez przemysł oraz relatywnie niewielkie zanieczyszczenie powietrza.

- Położenie naszego województwa traktujemy jako atut - mówił w rozmowie z nami Sławomir Sosnowski, marszałek woj. lubelskiego. - Stwarza doskonałe warunki dla inwestorów, którzy chcą działać w sąsiedztwie rynków wschodnich. Otrzymujemy także coraz więcej zapytań od ukraińskich podmiotów, zainteresowanych zakładaniem firm w naszym województwie.

Podobne do niego zdanie ma Jerzy Leszczyński, marszałek woj. podlaskiego: - Nie brakuje nam atutów sprzyjających rozwojowi przedsiębiorczości. Mamy małą, jak dotychczas, konkurencję, dobrze wykształcone kadry, coraz nowocześniejszą bazę naukową, a także transgraniczne położenie, które wiele firm już z powodzeniem wykorzystuje.

Inaczej natomiast niż resort rozwoju patrzy na problem „przestarzałej” struktury zatrudnienia. Przecież nie wynika ona tylko z realizacji takiej czy innej polityki… Składają się na nią warunki naturalne (Podlaskie ma bardzo sprzyjające rolnictwu), komunikacyjne, a nawet kulturowe czy też wynikające z tradycji.

- Chodzi jednak o to, by wszystkie te czynniki sprzyjały założonej przez nas strategii, a w konsekwencji realnemu rozwojowi regionu - mówi marszałek Leszczyński. - Rolnictwo to niezwykle istotny sektor naszej regionalnej gospodarki, a prowadzenie gospodarstw zarówno tych małych jak i większych jest dowodem przedsiębiorczości  mieszkańców województwa.

Czytaj także:
Podlasie hołubi biznes

Jak dodaje, władze regionu chcą rolnictwo rozwijać, nie wykluczają też wspierania firm, bo sektor rolno-spożywczy wytwarza całą gamę potrzeb na określone towary i usługi, których trzeba dostarczyć.

Przewagi i cele

Należy podkreślić, że sytuacja w regionach wschodnich nie jest jednorodna. Co istotne, niektóre z nich przodują w kraju w niektórych zestawieniach.

Np. Lubelskie notuje od kilku lat wyższe i stabilne tempo wzrostu eksportu towarów rolno-spożywczych (po 11 proc.) niż średnio cały eksport polski (7-9 proc.).

Podkarpackie wyróżnia się pod względem udziału nakładów na B+R w relacji do PKB (blisko 1,1 proc.), przewyższając średnią krajową (0,95 proc.). Co istotne, to w tym województwie nakłady na B+R wzrosły od 2009 r. najwięcej - aż ponad czterokrotnie!

Region podkarpacki zajmuje też drugie miejsce pod względem udziału opatentowanych wynalazków do zgłoszeń patentowych (69 proc). A przecież wraz z priorytetami w RPO na lata 2014-20 województwo to włączyło czwarty bieg. Lwia część środków zostanie przeznaczonych na cztery z jedenastu celów wskazanych przez Komisję Europejską: innowacje i prace badawczo-rozwojowe, technologie informacyjno-komunikacyjne, konkurencyjność małych i średnich firm oraz niskoemisyjność gospodarki.

Ogólnie też Program Operacyjny Polska Wschodnia wspiera we wszystkich pięciu regionach m.in. właśnie innowacyjność i przedsiębiorczość.

- Stawiamy w rozwoju m.in. na biogospodarkę, informatykę i automatykę oraz energetykę niskoemisyjną, a regionalne specjalizacje oparliśmy na naszych atutach - stwierdza marszałek Sosnowski. - Dobre strony woj. podkarpackiego to m.in. wysokospecjalistyczne rolnictwo, produkcja żywności i produktów z nią związanych, przemysł drzewny czy wzrastająca liczba firm działających w branżach związanych z informatyką i automatyką.

Jerzy Leszczyński również podkreśla, że region stawia w rozwoju na inteligentne specjalizacje jako motory rozwoju.

Zestaw jest i podobny (np. sektor rolno-spożywczy i sektory z nim powiązane), i nieco inny, gdyż RPO wskazuje też na: przemysł metalowo-maszynowy i szkutniczy, sektor medyczny (w tym diagnostyka chorób cywilizacyjnych, genetyka i biologia molekularna, nowoczesne metody terapii, technologie inżynierii medycznej i biotechnologia, turystyka zdrowotna), ponadto ekoinnowacje (m.in. rolnictwo i przetwórstwo ekologiczne; odnawialne źródła energii; budownictwo zasobo- i energooszczędne) oraz innowacyjne technologie i procesy przemysłowe (wielofunkcyjne materiały i kompozyty o zaawansowanych właściwościach, inteligentne sieci sensorowe).

Kongres da impulsy

W ciągu dwu dni III Wschodniego Kongresu Gospodarczego (22-23 września w Białymstoku) zaplanowano wiele sesji tematycznych. Aż cztery dotyczą właśnie innowacyjności i rozwoju młodych przedsiębiorstw, w tym start-upów.

Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku mocno akcentuje propostępowe, intensyfikujące się w ostatnich latach wysiłki i programy lokalnego samorządu, pomagające m.in. w promocji start-upów, czyli młodych ludzi i wykluwającego się biznesu. Także dlatego, by w regionie pozostali i przysparzali mu pożytku.

Aktywizacji młodych i wsparciu ich pomysłów służyć też będzie pierwsza edycja projektu TOP Start-up Polski Wschodniej, jak też także inicjatywa Liderzy Przyszłości, której adresatem są uczniowie szkół ponadgimnazjalnych (podczas III Wschodniego Kongresu Gospodarczego).

To jak praca u podstaw. W połączeniu z przyjętymi już i planowanymi rozwiązaniami, daje nadzieję i szanse na zmiany. W tej ucieczce do przodu jest szansa skutecznego pościgu za liderami.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Tradycja i przyspieszenie technologiczne Polski Wschodniej

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!